زایش اسطوره‌های جدید از بطن ادبیات مدرن

author

  • طلایه رویایی استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران،‌ ایران
Abstract:

 اسطوره‌ها که زمانی شالودة تفکر و اخلاق را تشکیل می‌دادند، کجا رفته‌اند؟ امروز کجا می‌توان آن‌ها را بازجست؟ در پی پاسخ به این پرسش‌ها صرف نظر از تعاریف کلی و رایج در مورد اسطوره، به بررسی دیدگاه­هایی می‌پردازیم که دربارة شکل‌ها و کارکردهای امروزین اسطوره نظریه‌پردازی کرده‌اند. سپس با نقد نظریه­هایی که شکل نوین اسطوره را در جوامع صنعتی و در مفاهیمی چون قدرت، مد، همسان‌گرایی و اساطیر رسانه‌ای جست‌وجو می‌کنند، به رویة دیگر اسطورة امروز- که نه وجه قدرتمند و همه‌گیر و اعتقادی اسطوره که وجه نمادپرداز، رؤیایی و رازآمیز آن است- توجه می‌کنیم. ذهن انسان، توانایی ازلی اسطوره‌سازی‌اش را صرف ادبیات و هنر می‌کند که اسطوره در فضای آشنایشان نفس می‌کشد و جان می‌گیرد. شخصیت‌ها، زمان‌ها، مکان‌ها و رویدادها، اسطوره‌های جدید می‌شوند؛ به­این­معنا که از فردیت انتزاعی خود بیرون می‌آیند و ابعادی اساطیری می‌یابند؛ اسطوره‌هایی ورای زمان و مکان که می‌توان آن‌ها را چون نمادهای اسطوره‌ای برای مسائل انسان امروز درنظر گرفت. از آنجاکه لایه‌های نامکشوف ادبیات و هنر، آکنده از نمادهایی زادة ناخودآگاه است که ژرفایش گاه برای آفرینندگانشان نیز آشکار نیست، سال‌ها و قرن‌ها بعد از خلق نیز می‌توان آن­ها را بازگشود و این یعنی زایش مداوم اسطوره‌های جدید در ادبیات و هنر.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

زایش اسطوره های جدید از بطن ادبیات مدرن

اسطوره ها که زمانی شالودة تفکر و اخلاق را تشکیل می دادند، کجا رفته اند؟ امروز کجا می توان آن ها را بازجست؟ در پی پاسخ به این پرسش ها صرف نظر از تعاریف کلی و رایج در مورد اسطوره، به بررسی دیدگاه­هایی می پردازیم که دربارة شکل ها و کارکردهای امروزین اسطوره نظریه پردازی کرده اند. سپس با نقد نظریه­هایی که شکل نوین اسطوره را در جوامع صنعتی و در مفاهیمی چون قدرت، مد، همسان گرایی و اساطیر رسانه ای جست ...

full text

زایش نخستین رمان فارسی از بطن قهرمان مسئله‌دار

رمان فارسی محصول ورود و بروز تجدد غربی است اما زمینه­های شکل­گیری آن در بستر فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران فراهم بوده است تا این شکل بتواند در جریان آن پذیرفته شود. عصر طولانی و پرتلاطم ناصری (حک: 1227-1275ش.) که اجازۀ پیدایی گفتمانهای متعارض را در قالبهای ادبی رسمی و غیر رسمی گاه می­داد و گاه نمی‌داد، دوره­ای است که رابطه با غرب و به تبع آن تأثیرپذیری از آن بیش از پیش بر فرهنگ اجتماعی و ا...

full text

اسطوره و ادبیات مدرن

بررسی نقش و جایگاه اسطوره‌ها در ادبیات مدرن و رویکرد تأمل‌برانگیز نویسندگان مدرنیست به بینش اسطوره‌ای، در عصر و زمانه‌ای که بی‌شک استیلای دانش در تمامی عرصه‌های تفکر و حیات، بی‌اعتباری مطلق چنین بینشی را گریزناپذیر می‌نماید، موضوعی است که محل تأمل مقالة پیش‌رو به‌شمار می‌رود. بر مبنای ره‌یافت حاصل از این پژوهش، از جمله مهم‌ترین دلایل حضور اسطوره‌های کهن در پیکرة آثار ادبی مدرن را می‌توان در موا...

full text

اسطوره و ادبیات مدرن

بررسی نقش و جایگاه اسطوره ها در ادبیات مدرن و رویکرد تأمل برانگیز نویسندگان مدرنیست به بینش اسطوره ای، در عصر و زمانه ای که بی شک استیلای دانش در تمامی عرصه های تفکر و حیات، بی اعتباری مطلق چنین بینشی را گریزناپذیر می نماید، موضوعی است که محل تأمل مقالة پیش رو به شمار می رود. بر مبنای ره یافت حاصل از این پژوهش، از جمله مهم ترین دلایل حضور اسطوره های کهن در پیکرة آثار ادبی مدرن را می توان در موا...

full text

شهرسازی مدرن و بازتاب آن در ادبیات اگزیستانسیالیستی

با انقلاب صنعتی ماشین بر زندگی انسان غلبه کرد. در آغاز انسان شیفته ماشین شد. شیفته نظم، اتوماسیون و کارآیی آن . سپس سعی کرد این نظم ماشین وار را بر زندگی خود منطبق کند و محیطی کاملاً منظم، پاکیزه و پیش بینی شده بسازد. بدین ترتیب شهرسازی مدرن پا به عرصه گذاشت. در مقایسه با محیط بی نور، بی هوا و آلوده ی دوران صنعتی شدن، شهرسازی مدرن نوید محیطی بهداشتی، ایمن و عادلانه را می داد. اما انسان بتدریج اح...

full text

ژاک دریدا (‏نقد ادبی پست مدرن، شالوده شکنی و ادبیات)

‏مقالة حاضر مشتعل بر دیدگاه های اولیه و اساسی منتقد بزرگ قرن بیستم ژاک دریدا است. شالوده شکنی، اهمیت ادبیات مدرن و جایگاه ارزشمند آن، و دیدگاه های این منتقد بزرگ در برگیرنده موضوع اصلی این مقاله است. دیدگاه ها و نظریات انقلابی این منتقد تحولی عظیم و عمیق در نحوه بررسی و تأویل متون ادبی ایجادکرده است.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 1

pages  91- 109

publication date 2015-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023